De Europese Kaderrichtlijn Water en haar dochterrichtlijn Milieukwaliteitsnormen definiëren prioritaire stoffen waarvoor Europa normen vastlegt. De emissies van die stoffen moeten worden verminderd of - in het geval van prioritair gevaarlijke stoffen - uitgefaseerd worden. Volgens de richtlijnen is de Europese Commissie wettelijk verplicht om die lijsten van verontreinigende stoffen regelmatig (elke zes jaar) te herzien. Daarvoor wordt een openbare raadpleging gehouden om uiteindelijk tegen 2022 met een aangepaste lijst te komen met veel aandacht voor microplastics, farmaceutische stoffen en PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen).
In 2019 werd de doeltreffendheid van de Europese waterrichtlijnen (Fitness Check) breed geëvalueerd. De analyse maakte duidelijk dat de wetgeving zich richt op enkele minder relevante oudere vervuilende stoffen als het aankomt op chemische vervuiling. Andere, opkomende zorgwekkende stoffen zoals farmaceutica, microplastics en PFAS worden dan weer onvoldoende aangepakt.
Acties die worden voorgesteld zijn:
- Aanpassen van de lijst van de prioritaire en prioritair gevaarlijke stoffen in de Kaderrichtlijn Water (Annex X),
- Aanpassen van de overeenkomstige normen voor deze stoffen in de Environmental Quality Standards Directive (Annex I),
- Toevoegen van stoffen op de watch list, die vervolgens nauwgezet moeten opgevolgd om te bepalen of deze al dan niet als prioritaire (gevaarlijke) stof ingedeeld moeten worden (Annex II van de EQSD),
- Aanpassen van de lijst en bijhorende normen voor grondwaterpolluenten (Groundwater directive- Annex I en II).
De Europese Commissie ziet hier belangrijke voordelen naar kostenbesparing voor productie van onder andere drinkwater, zuivering, hergebruikmogelijkheden van zuiveringsslib en toerisme.
Om onder andere farmaceutische stoffen aan te pakken wordt op Vlaams niveau alvast werk gemaakt van een Green Deal duurzame zorg. In het kader van de verwijdering van PFAS worden ook nieuwe innovatietechnieken uitgetest binnen het project Water Test Network. In toekomst wordt mogelijks nog een oproep gelanceerd rond de aanpak van microplastics.
Meer informatie over de roadmap en de publieke consultatie kan je alvast hier vinden.