Het laatste decennium wordt in Vlaanderen dagelijks 6 hectare open ruimte ingenomen voor bebouwing, waardoor vandaag reeds meer dan 30% van het grondgebied bebouwd is. 14% van Vlaanderen is effectief bedekt met ondoordringbare materialen (het Europees gemiddelde bedraagt 2%). Meer verharding zorgt ervoor dat water minder gemakkelijk kan infiltreren in de grond met problemen van wateroverlast en verdroging tot het gevolg- zoals we in de laatste maanden hebben kunnen ondervinden. Op 20 juli 2018 keurde de Vlaamse Regering de “Strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen” goed, ook bekend als de betonstop.
Enkele strategische doelstellingen en beleidsopties van dit plan op een rijtje:
• Ruimtebeslag: Het doel is het gemiddeld bijkomend ruimtebeslag terug te dringen van 6 hectare per dag vandaag naar 3 hectare per dag in 2025. De inname van nieuwe ruimte moet tegen 2040 volledig gestopt zijn. Na 2050 mag bovendien de verharding niet meer toenemen.
• Blauw-groene ruimte: Tegen 2050 wordt t.o.v. 2015 een substantiële vermeerdering van het aandeel wateroppervlakte en groen in open ruimte en steden en gemeenten gerealiseerd. Blauw-groene ruimte zorgt niet alleen voor een verhoging van de leefkwaliteit en de beleving, ze spelen ook een rol op het vlak van waterberging, klimaatregeling, biodiversiteit, duurzaam transport, luchtzuivering en het sluiten van kringlopen.
• Steden en gemeenten: Een doordachte ontharding in de stad zorgt voor een betere waterinfiltratie en het voorkomen van riooloverstromingen bij hevige regenval. Regenwater kan in de bodem infiltreren of wordt maximaal hergebruikt en ter plaatse vastgehouden vooraleer het wordt afgevoerd. Huishoudelijk afvalwater wordt overal maximaal gescheiden.
• Bedrijventerreinen: Bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijvigheid en de vernieuwing van bestaande bedrijventerreinen wordt maximaal ingezet op hergebruik van water in functie van het sluiten van de waterkringlopen.” [Vlakwa - Mogelijks zijn hier ook opportuniteiten om de scope open te trekken naar nieuwe wijken].
• Open ruimte: Iedereen die investeringen in de open ruimte plant (projectontwikkeling, landinrichting, …), speelt een belangrijke rol in de realisatie van een klimaatbestendige inrichting die voedselproductie, biodiversiteit, bodeminfiltratie en regenwatercapatie garandeert. Via operationeel beleid geeft het Vlaams ruimtelijk beleid aan hoe een coproductie kan georganiseerd worden, waarbinnen verschillende stakeholders (particulieren, ontwikkelaars, overheden, …) de gewenste transformatie zullen realiseren.
• Energie: Warmte is een belangrijk aandachtspunt omdat Vlaanderen daaruit veel energiewinst kan boeken. Ruimtelijke ontwikkeling zet in op het bij elkaar brengen van functies om energie- en warmte-uitwisseling mogelijk te maken (o.a. via warmtenetten)
Strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen – klik hier