Eind oktober vond de Vlaamse week plaats op de Wereldtentoonstelling In Dubai in aanwezigheid van Vaams minister-president Jan Jambon en een delegatie Vlaamse ondernemers. In en rond het Belgische paviljoen werden seminaries en netwerkmomenten georganiseerd onder andere vanuit Fevia Vlaanderen en G-STIC. Net zoals in Glasgow op de COP26, werd ook hier de link tussen klimaat en water concreet gemaakt. Wat onthouden we na deze Vlaamse week?
Verdienmodellen op basis van CO2-kredieten
Eenvoudig gesteld: de klimaatuitdaging bestaat erin om de atmosferische concentratie CO2 (nu op een waarde van 414 deeltjes/miljoen) naar beneden te krijgen. Met deze ambitie zag ook de koolstofmarkt het levenslicht.
Bedrijven zijn nu in staat om hun onvermijdelijke uitstoot te compenseren door koolstofkredieten te kopen die worden gerealiseerd in andere projecten. Zo is het businessmodel van het bedrijf Helioz gebaseerd op zulke CO2-kredieten: ze maken de omschakeling mogelijk van “water desinfecteren door het te koken” naar “water desinfecteren door zon”.
Energietransitie: 1 kilo waterstof vraagt 9 kilo puur water
De omschakeling naar hernieuwbare energie en e-fuels (brandstof door hernieuwbare energie op te slaan in chemische bindingen van vloeibare of gasvormige brandstoffen, zoals waterstofgas), brengt veel kansen met zich mee. Toch mogen we in dat enthousiasme deze uitdagingen niet uit het oog verliezen:
- Beschikbaarheid van kritische mineralen in deze energietransitie
- Beschikbaarheid van voldoende water voor succesvolle opschaling, als je weet dat voor 1 kg waterstof 9 kg puur water nodig is
In 1 klap de verziltingsproblematiek en CO2-uitdaging oplossen
Net als de Middellandse zee wordt de Arabische golf gekenmerkt door een lage verversingsgraad. Als je weet dat zich rond de Arabische golf de hoogste concentratie ontziltingsinstallaties bevinden, hoeft het niet te verwonderen dat zoutconcentraties steeds hoger oplopen, wat ook de energievraag om zoet water te maken doet toenemen. Initiatieven evalueren nu hoe we het vraagstuk rond enerzijds CO2 en anderzijds verzilting in een klap kunnen oplossen: Combining brine management with carbon capture.
Investeer nu in toekomstbestendig circulair wonen
Zo klonk alvast het pleidooi van Hydraloop, een bedrijf dat inzet op grijswaterhergebruik bij particuliere woningen. In het recent goedgekeurde Vlaamse Klimaatplan is het alvast meer dan waardevol om ook de aandacht te vestigen op het potentieel van regen -en grijswaterverbruik.
De investering om een tweedecircuitnetwerk aan te leggen ligt immers onder 1% van de investeringskost van een nieuwbouw. Een zinvolle investering die de flexibiliteit biedt om nu en in de toekomst vlot te switchen tussen verschillende waterbronnen.
Of als we het iets verder durven doortrekken: “Wat als een subsidie voor circulaire douchesystemen de energietransitie zou ondersteunen, omdat mensen een minder dure warmtepomp en een kleiner warmwateropslagvat nodig hebben, en zo de volledige verduurzaming van hun huis haalbaarder wordt? Kortom: wat als je doelstellingen combineert en de middelen daartoe deelt?”
Maar ook groen in de stad (groen die ook een watervraag heeft) om leefbaarheid en welzijn op te krikken, krijgt steeds meer aandacht. Zo ook in Dubai zelf met het 2040 Urban Master Plan.
Wat brood bakken op Mars ons leert over watergebruik op Moeder Aarde
Bakkerleverancier Puratos stelde hun SpaceBakery voor. Dit project onderzoekt hoe we brood kunnen bakken op de rode planeet. Moeilijker dan je zou verwachten, als je weet dat geen zuurstof is, geen bijen en bijna geen water, maar wel hoge concentraties koolstofdioxide, een gemiddelde temperatuur van - 60°C en onvruchtbare grond. De ervaring van Jacob Bossaer (Bosaq) op Antarctica, bewees alvast dat moeilijke ruimtelijke context geen beperkingen vormt om aan duurzaamheid te doen, integendeel.
Vlaanderen koploper om de waarde van en in water te valoriseren
Op verschillende sessies gaven bedrijven als Bosaq, Aquafin, Love Tomorrow… toelichting bij concrete realisaties in het veld: dit doen we in Vlaanderen. Voor Vlakwa wederom de bevestiging dat de kennis en kunde over water valoriseren top of bill is.
Focus op eenvoudige innovaties waarmee iedereen aan de slag kan
De president van Malawi, H.E. Lazarus Chakwera, gaf de slotbeschouwing op het G-STIC event. Zijn boodschap: Investeer in simpele innovaties, die ons leven eenvoudiger en betekenisvoller maken.
Het wordt inderdaad belangrijker om de omslag te maken van technological engineering naar social engineering. Er is nood aan maatschappelijke infrastructuur om gezamenlijk aan de slag te kunnen gaan met maatregelen voor waterbeheer die iedereen snapt. Investeren in die sociale infrastructuur zal initieel een grote inspanning vragen – maar zorgt op lange termijn voor lagere investerings- en onderhoudskosten en een grotere flexibiliteit. Dat komt omdat we vlotter kunnen bijsturen, een niet te onderschatten succesfactor in een snel veranderende maatschappij.
Zoals het Maori spreekwoord luidt: “The river is our essence, when it is healed, we are healed”.
