Het project Irricoli onderzoekt hoe voedselveilig en economisch haalbaar het is om vollegrondsgroenten te irrigeren met gezuiverd huishoudelijk afvalwater.
Waarom dit project?
De lente en zomer van 2017 tot 2020 waren uitzonderlijk droog. De economische impact op de land- en tuinbouwsector door de aanhoudende droogte was dan ook niet te overzien. De sector heeft dus nood aan alternatieve waterbronnen om te kunnen aanwenden in tijden van droogte.
Een optie is dan gezuiverd huishoudelijk afvalwater. Rioolwaterzuiveraar Aquafin beschikt over ruime hoeveelheden, voldoende om de behoefte van de Vlaamse landbouw in te vullen. Maar effluent gebruiken om te irrigeren is niet zonder risico voor de voedselveiligheid. Gezuiverd huishoudelijk afvalwater is namelijk nog microbieel beladen. Bovendien ontbreekt in Vlaanderen kennis en infrastructuur om effluent op een duurzame manier te verdelen tussen landbouwpercelen.
Onderzoeksaanpak
Irricoli is een landbouwtraject gesubsidieerd door VLAIO met als doel het potentieel van gezuiverd huishoudelijk afvalwater als alternatieve irrigatiebron voor vollegrondsgroenten te onderzoeken. Hierbij ligt de focus op voedselveiligheid en economische haalbaarheid.
In 2023 gaat treedt namelijk een EU verordening in werking die strikte eisen oplegt rond het hergebruik van afvalwater voor irrigatiedoeleinden. Dit op vlak van microbiologie. Tegen juni 2023 zal de Vlaamse Milieumaatschappij bovendien deze wetgeving vertalen naar Vlaamse context.
In het traject zullen volgende onderzoeksvragen aan bod komen:
- Wat is de microbiële samenstelling van gezuiverd huishoudelijk afvalwater? Is er sprake van ‘natuurlijke’ desinfectie of aangroei bij stockage van dit type water?
- Wat is de overlevingstermijn van ziekteverwekkers op bloemkool, spinazie en groene selder na irrigatie met gezuiverd huishoudelijk afvalwater?
- Welke parameters spelen een rol om de kostprijs te bepalen van een waterverdeelsysteem met pijpleidingen tussen een wateraanbieder en een (coalitie) van landbouwers?
Binnen de scope van de laatste vraag wordt ook een rekentool ontwikkeld om die kostprijs te simuleren. Om het uitbaten van een waterverdeelsysteem juridisch en financieel te omkaderen worden workshops opgezet.
Doelgroep en resultaten
Het project is in de eerste plaats gericht op land- en tuinbouwbedrijven met vollegronds (groente)teelten. Projectpartners Boerenbond en Inagro staan hiervoor in nauw contact met telers verspreid in Vlaanderen.
De projectresultaten zijn daarnaast ook relevant voor:
- Aanbieders van gezuiverd afvalwater
- Dienstverleners en toeleveranciers (vb. engineeringbureaus)
- Overheden en middenveld (vb. vertaalslag wetgeving, opstellen lastenboeken...)
- Groenteverwerkende bedrijven (vertegenwoordigd door Vegebe en Flanders’ FOOD)
Partners
Flanders’ FOOD beheert en coördineert het project. De uitvoering is in handen van:
- Inagro
- Boerenbond
- UGent - Campus Kortrijk (Kortrijk) – Onderzoeksgroep VEG-i-TEC
- UGent – Campus Coupure (Gent) – Onderzoeksgroep Hydro-Climate Extremes
- Vlakwa
Onze bijdrage
Vlakwa begeleidt 3 cases in Irricoli. Voor elke case wordt een RWZI van Aquafin geselecteerd, en gaan we met de omliggende landbouwers in gesprek. Samen met Boerenbond en Inagro brengen we hun watervraag in kaart. Hoeveel water hebben ze nodig? Aan welk debiet? Hoe kunnen we dat praktisch ter plaatse regelen? Met die info gaan we aan de slag om een geschikt leidingnetwerk uit te tekenen. Vlakwa onderzoekt ook hoe zulke samenwerkingsverbanden juridisch en financieel sterker verankerd kunnen worden.
Deelnemen?
Het project Irricoli is gestart op 01/02/2022 en loopt nog tot 31/01/2024 (projectduur 2 jaar). Tot die tijd is deelname mogelijk.
Heb je interesse? Neem dan contact op met de projectbeheerder: ellen.martens@flandersfood.com
