Doek valt over internationaal FRESH4Cs project
Op 3 februari vond de eindconferentie van het Interreg 2 Zeeën project FRESH4Cs plaats in Ipswich, Verenigd Koninkrijk. Meer dan 100 fysieke en digitale bezoekers kwamen meer te weten over het project, de uitdagingen en successen, en over de mogelijkheden voor hun eigen regio.
Bekijk:
- De presentatieslides met contactgegevens van elke spreker
- Foto's van het event
- De conferentie via Youtube
De eerste key note spreker (Daniel Johns, Water Resources East) stak van wal over de watersituatie in East Anglia. Opvallend is de enorme uitdaging rond grondwateronttrekking: zowel voor drinkwaterproductie als voor landbouw en industrie worden de huidige winningen in vraag gesteld. Een ander innovatief concept in het Verenigd Koninkrijk is de nutrient neutrality voor nieuwe projectontwikkelingen: bijkomende nutriëntrijke lozingen moeten dan gecompenseerd worden door reducties elders binnen hetzelfde waterlichaam.
Ondergronds water opslaan via kreekruginfiltratie en MAR
Een eerste technisch thema was ondergronds water opslaan via kreekruginfiltratie en MAR. Deze technieken worden toegepast in de geslaagde cases in Braakman Zuid (Nederland) en in Felixstowe (VK). Hier is de belangrijkste barrière de kwaliteit van het te infiltreren water bewaken en voldoen aan de regelgeving. Vaak moet een waslijst stoffen gemonitord worden, wat grote kosten met zich meebrengt.
Maar we ondervonden ook de grote voordelen van deze technieken, zoals beperkt ruimtegebruik voor opslag. Je vult bovendien de aquifer ook voor andere gebruikers aan. Om kreekruginfiltratie en MAR echter ingang te doen vinden, moet de regelgeving bijbenen. Een gedetailleerd inzicht in de lokale geologische situatie blijkt ook uiterst belangrijk. De geologie bepaalt immers de infiltratie- en onttrekkingssnelheden, en dus ook de kosten en zo het welslagen van het project.
Bovengronds water opslaan
Een tweede thema was het bovengronds opslaan van water, met demo cases in Felixstowe (VK) en Kwetshage (BE). De case in Kwetshage toont aan hoe lokale ingrepen in oppervlaktewaterlopen en peilbeheer in de polder kunnen zorgen voor broodnodige wateropslag. Dat zonder buffervermogen tegen overstromingen te verliezen of de grondwaterstand te hypothekeren voor nabije landbouwers. In Felixstowe vormde samenwerking tussen landbouwers de sleutel tot het succesvol uitrollen van een leidingnetwerk dat hun irrigatiereservoirs vulde. Regulators en landbouwers in een vroeg stadium betrekken bleek hier cruciaal. Ook het juridisch kader tijdig uitpluizen zorgt voor een vlot verloop.
Effluent hergebruiken
Het derde type techniek werd uitgetest om effluent te hergebruiken. In Koksijde (Aquaduin) behandelt een wilgenmoeras het concentraat van de membraanfiltratie bij drinkwaterproductie. Daardoor worden minder nutriënten en zware metalen in het oppervlaktewater geloosd. Nu is het zaak om te onderzoeken hoe het concentraat verder opgezuiverd kan worden om de efficiëntie van de installatie te verhogen.
In Kruiningen (NL) wil ook aardappelbedrijf Lamb Weston Meijer hun effluent behandelen zodat landbouwers dat water kunnen gebruiken. Door de behandelingsprocessen bij te stellen, word het water geschikt voor gebruik en winnen we grondstoffen terug. Maar er zit nog een belangrijke uitdaging om water naar de landbouwers te brengen, bijvoorbeeld omdat het chloridengehalte te hoog ligt voor kreekruginfiltratie.
Denk op tijd na over sociale, wettelijke en economische vraagstukken
Ageeth van Maldegem (HZ University of Applied Sciences) dook in niet-technologische barrières in innovatieprojecten: de rode draad doorheen de lezingen en de rondetafeldiscussie. Het is duidelijk dat de technologische uitdagingen op te lossen zijn. Het zijn net de sociale, legale en economische vragen die nog antwoorden zoeken. Alle stakeholders in een vroeg stadium betrekken leidt alvast tot succes. Dat vraagt echter meer inspanningen dan business as usual, want je moet vaak buiten de standaard samenwerkingsverbanden treden. Hou daarbij ook rekening met de drivers van elke partner: bedrijfspartners willen een kostenefficiënt en betrouwbaar systeem, regulatoren willen dan weer zo weinig mogelijk risico toelaten en geen precedenten stellen. Je zou kunnen opperen dat het regelgevend kader bijstellen een grotere uitdaging vormt dan omgaan met de droogte.
FRESH4Cs toont aan hoe belangrijk samenwerking is rond deze thema’s, en wat de meerwaarde is van kennisuitwisseling rond technologische maar vooral niet-technologische aspecten. Nu het project op zijn einde loopt is Vlakwa alvast verheugd dat de samenwerking tussen Vlaanderen en Zeeland wordt verdergezet in nieuwe project(aanvrag)en, en we hopen ook fijne samenwerking met het Verenigd Koninkrijk te kunnen onderhouden.
